10 PHƯƠNG PHÁP ĐỌC SÁCH HIỆU QUẢ

           Sách – một kho tàng tri thức, luôn ở gần chúng ta mọi lúc mọi nơi, sách mang đến bao điều lý thú, chứa đựng trong đó biết bao triết lý của cuộc sống mà các vị tiền bối đã đúc kết bằng kinh nghiệm của mình. Mỗi cuốn sách là một kho tư liệu, là nơi lưu giữ mọi giá trị xưa và nay, là công cụ không thể thiếu trong quá trình học tập, tuy nhiên để đọc sách mà dễ tiếp thu, có hiệu quả thì không phải dễ, nhưng cũng không phải quá khó điều quan trọng là ta tiếp nhận theo những cách như thế nào mà thôi. Vì vậyThư viện THCS Thành Nhân sưu tầm và giới thiệu tới các bạn 10 bí quyết để đọc sách đạt hiệu quả tốt nhất.

1. Xác định mục tiêu đọc sách

       Mỗi người đọc sách đều có những mục tiêu khác nhau, có người đọc để thấu hiểu, có người đọc để tiếp thu thêm kiến thức, có người đọc để nghiên cứu, có người đọc để giải trí,… Nhưng dù với mục đích nào đi chăng nữa trước khi đọc bạn cũng phải xác định rõ ràng mục tiêu cụ thể của mình, chẳng hạn bạn sẽ đọc cuốn sách này trong bao lâu? Bạn cần nắm được nội dung gì sau khi đọc xong nó? Bạn cần làm gì để ghi nhớ được nội dung của cuốn sách. Có như thế mới đảm bảo mang lại hiệu quả được, bởi vì bạn đã xác định đầu tư tiền bạc và thời gian cho nó thì phải xác định thu được kiến thức mà bạn cần.

Cách đặt mục tiêu đọc sách:

• Để khởi đầu, bạn hãy phác thảo ý tưởng chung về số lượng sách cần đọc, ví dụ một tuần phải đọc được hai cuốn sách
• Tìm ra những cuốn sách cần đọc nhất liên quan đến mục tiêu của mình
• Có thể đưa vào mục tiêu đọc của mình các ấn phẩm định kỳ sách dài tập, có nhiều phần
• Sắp xếp quá trình đọc
• Lên danh sách các cuốn sách cần đọc
• Lập thời gian biểu cụ thể

2. Chuẩn bị một quyển sổ ghi chú

       Bạn đã biết mỗi cuốn sách đều chứa đựng lượng kiến thức hết sức khổng lồ, dù cho bạn có phương pháp đúng đắn và có trí nhớ tốt đi chăng nữa thì cũng không thể ghi nhớ được toàn bộ nội dung của cuốn sách, điều này rất là đáng tiếc bởi vì chỉ cần lỡ một chút thì có thể những kiến thức giúp ích cho bạn lại bị bỏ qua mà bạn không hề biết. Cho nên bạn nên chuẩn bị thật kỹ trước khi đọc, sắm cho mình một quyển sổ ghi chú, đọc tới trang nào mà bạn thấy có nội dung nào cần thiết cốt yếu thì bạn ghi luôn ra sổ, cứ như vậy cho đến khi đọc xong thì chỉ cần nhìn vào sổ của mình là bạn có thể nắm được phần lớn nội dung mà không sợ bỏ sót.

Cách ghi chú hiệu quả:

• Phân loại các trang ghi chép khi đọc sách, đặt tên trước cho trang
• Thu thập thông tin sau khi đọc
• Chắt lọc nội dung
• Làm chủ những gì bạn đã take note
• Phân loại những nội dung bạn đọc được

3. Xem mục lục và tìm hiểu địa chỉ

       Điều đầu tiên bạn nên xem trang đầu và trang cuối để biết được thông tin về tên cuốn sách, tên tác giả, tên nhà xuất bản, để khi nào bạn bè hay người thân cần cuốn này bạn có thể nhớ ra ngay để giúp họ. Sau đó bạn mở trang cuối cuốn sách là nơi viết mục lục nó sẽ là bộ khung cơ bản của cuốn sách đó, nó chứa đựng nội dung cơ bản sắp xếp theo trình tự có logic nhất định, khi ấy bạn có thể tò mò xem là tại sao lại sắp xếp như vậy, sắp xếp như vậy có mục đích gì? tạo hứng thú trước khi đọc.

Lợi ích của việc xem mục lục và tìm hiểu địa chỉ:

• Xác định những thông tin đọc một cách hệ thống, chính xác
• Đảm bảo không bỏ sót thông tin nào
• Biết rõ hơn về thông tin tác giả
• Biết được những điều mình sắp đọc
• Có thể dò đọc lại những thông tin chưa đọc kỹ

4. Đọc kỹ lời tựa (lời mở đầu)

Nếu như bìa mục lục cho ta biết bộ khung của cuốn sách thì lời tựa đi sâu hơn một chút, thông qua lời tựa các bạn sẽ biết được cuốn sách viết về vấn đề gì, nội dung cơ bản của nó ra sao, mục đích tác giả hướng đến là như thế nào và bước đầu hình thành mục tiêu cho bạn trong đầu.

Lợi ích của việc đọc kỹ lời tựa:

• Biết cuốn sách đề cập đến vấn đề gì, đối tượng nào sử dụng cuốn sách có ích hơn cả và phương pháp đọc có hiệu quả
• Lời nói đầu do tác giả cuốn sách viết nên qua lời nói đầu, bạn dễ dàng hiểu được ý đồ của tác giả, hình dung được một cách khái quát vấn đề cơ bản được đề cập và tác dụng; mục đích của cuốn sách mà tác giả mong muốn; biết vấn đề quan trọng nhất cuốn sách sẽ trình bày
• Thu lượm được cả lời khuyên của tác giả nên tìm hiểu và nghiên cứu cuốn sách như thế nào
• Có hứng thú hơn với sách

5. Tập trung tư tưởng cao độ

        Không chỉ riêng gì việc bạn đọc sách, mà bất cứ việc gì cũng vậy, muốn đạt được hiệu quả cao thì bạn cần phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tư tưởng. Ví dụ đơn giản như sau: khi bạn đọc sách mà trong đầu bạn lại nghĩ về người yêu hoặc hình dung về bộ phim mới xem, hay lại hát vu vơ theo lời một bài hát nào đó… thì chắc chắn rằng bạn sẽ không thể nhớ được mình vừa đọc cái gì. Nhưng nếu đổi lại bạn hết sức thoải mái về tâm lý, bạn đã sẵn sàng cho việc đón nhận tri thức mới thì việc bạn nắm bắt được những tri thức quý báu của cuốn sách là điều tất nhiên. Để làm được bạn cũng cần có ý chí vững vàng và tập trung tối đa tư tưởng.

Cách để tập trung tư tưởng cao độ:

• Sử dụng ngón tay chỉ theo chữ đọc
• Nghe một chút nhạc ballad
• Hạn chế tiếng ồn xung quanh
• Uống một tách cafe
• Không áp đặt mình vào không gian gò bó

6. Rèn luyện để có kĩ thuật đọc hợp lí

       Nếu như không có cách đọc hợp lý thì bạn sẽ không thể thu được bất cứ điều gì mà chỉ tốn thời gian và công sức một cách vô ích, thậm chí nhiều người khi đọc sách còn cảm thấy rất buồn ngủ, gật gù trên bàn và nhiều điều khác nữa.

     Chính vì thế để đọc tốt nhất thì các bạn đọc theo thứ tự từ trên xuống từ trái qua phải, lần đầu bạn đọc lướt nhanh nhưng không có nghĩa đọc cho nhanh xong, đọc nhanh nhưng vẫn phải đảm bảo đúng và đủ nội dung, đọc lướt nhanh vừa giúp bạn không buồn ngủ vì đang phải tập trung cao độ, đọc những từ khóa và lướt nhanh những từ không cần thiết, cần học cách nắm bắt mấu chốt của vấn đề, thâu tóm nhanh những cái cơ bản. Thường xuyên rèn luyện theo cách này chắc chắn bạn sẽ tiến bộ, khả năng đọc nhanh hơn và tiếp thu nhanh hơn.

Cách rèn luyện để có kĩ thuật đọc hợp lí:

• Khâu tổ chức đọc sách trước hết là sự bố trí, sắp xếp và bảo đảm các điều kiện thuận lợi cho việc đọc có kết quả.
• Cố gắng chọn nơi đọc sách thích hợp để có thể tập trung tư tưởng cao và liên tục
• Đọc bằng mắt và óc chứ không đọc bằng miệng
• Tránh đọc nhảy trở lại quá nhiều
• Chuyển động mắt theo chiều thẳng đứng khi đọc
• Đọc với tốc độ biến đổi: Đoạn nào quan trọng thì đọc chậm, đọc kĩ; đoạn nào không quan trọng thì đọc nhanh, đọc lướt
• Cố gắng hiểu ý nghĩa của cả đoạn văn, đừng để ý đến từ, đến câu
• Tập đọc nhanh, nắm và thâu tóm nhanh cái chủ yếu, cái cơ bản của vấn đề trình bày trong sách
• Không nên đọc sách trong tư thế nằm, dễ ảnh hưởng đến trí nhớ, nên đọc tại bàn viết, ngồi thoải mái, để sách vừa tầm mắt.
• Bút, vở ghi chép và các dụng cụ cần thiết khác để bên cạnh, sao cho khi cần có thể lấy được ngay

7. Xem lời kết luận và tóm tắt ở cuối sách

Đây được coi là khâu tuy quan trọng nhưng thường xuyên bị bỏ qua khi chúng ta đọc sách. Việc xem lời kết luận và tóm tắt cuối sách rất thuận lợi cho việc tổng hợp kiến thức mà chỉ nhìn qua thôi bạn cũng đã nhớ lại được nội dung chính. Bạn cũng cần chú ý đến lới kết luận trong sách để có thể nhận xét và đánh giá một cách trọn vẹn.

Mục đích của việc xem lời kết luận và tóm tắt của cuốn sách là để thấy rõ nội dung cô đọng nhất, những kết luận chính và sự khẳng định của tác giả đối với những vấn đề đã trình bày. Đồng thời, qua lời kết luận và tóm tắt, bạn còn thấy vấn đề chưa được giải quyết đầy đủ, phương hướng phát triển tiếp tục của chúng.

8. Tổng hợp lại kiến thức

Sau khi đã đọc xong việc quan trọng không kém để xác định xem bạn thu được những gì trong cuốn sách vừa đọc đó là việc bạn phải tổng hợp lại toàn bộ. Đầu tiên bạn sẽ tự ghi nhớ xem là mình đã tiếp thu được những gì và còn thiếu sót những gì, đã hoàn thành được mục tiêu đề ra ban đầu chưa, sau đó ghi ra giấy và đem đối chiếu lại những gì ghi được khi đọc để xác định lại những gì đã làm được và những gì còn hạn chế để tiếp tục khắc phục.

Cách tổng hợp lại kiến thức:

• Tổng hợp bằng cách ghi chép hoặc tạo một file trên các thiết bị điện tử
• Ghi chú theo hệ thống mã hoá, màu sắc và hình khối cho sinh động
• Vẽ theo sơ đồ mind-map
• Tổng hợp sau khi đọc sách sẽ động viên được sự chú ý, giảm mệt mỏi
• Tổng hợp theo khoa học còn giúp các bạn kiểm tra mức độ lĩnh hội tài liệu, tạo cơ sở để ghi nhớ những kiến thức đã tiếp thu

9.Thực hành và vận dụng

Việc xác định bạn thành công trong việc đọc sách hay không ngoài việc xem bạn tiếp nhận được lượng kiến thức như thế nào thì còn phải xem bạn vận dụng được chúng ra sao, lúc đó dựa trên kết quả mới xác định được đã thành công hoàn thành mục tiêu hay chưa. Thực hành rất đơn giản, bạn có thể làm tất cả những bài tập hay trả lời hết những câu hỏi mà trong sách có, nếu không thì bạn vận dụng trực tiếp vào trong cuộc sống hàng ngày như thế vừa rất có ích vừa giúp bạn nhớ rất lâu.

Cách thực hành và vận dụng hiệu quả:

• Có thể tạo một blog của riêng mình để chia sẻ những điều đỡ học được từ sách
• Vẫn dụng những kiến thức từ sách vào thực tế một cách hiệu quả
• Chia sẻ những điều mình đọc được với bạn bè, người thân
• Có thể dẫn ý từ sách khi viết văn hay một bài tâm sự, cảm nhận cuộc sống
• Chọn lọc những từ ngữ thú vị trong sách để giao tiếp với mọi người xung quanh

10. Thường xuyên luyện tập

Hãy dành ra cho mình mỗi ngày một khoảng thời gian nhất định cho việc đọc sách, điều này vừa giúp bạn rèn luyện kỹ năng đọc của mình một cách thuần thục, vừa giúp bạn tạo thói quen tốt để làm chủ những tri thức bao la. Hãy luôn mang bên mình những cuốn sách cần thiết coi sách như những người bạn để bất cứ khi nào rảnh cũng có thể mang ra để đón nhận bài học mới.

Chúng ta hãy chắc chắn rằng dành 15 -30 phút mỗi ngày để đọc sách. Tạo cho mình một thói quen đến khi có cảm giác không thể thiếu việc đọc sách hằng ngày. Có như vậy, nhờ việc thư dãn vài phút mỗi ngày bằng thói quen đọc sách, chúng ta sẽ hình thành được việc đọc sách thường xuyên.

Trên đây là một số bí quyết để giúp các bạn có thể đạt hiệu quả cao nhất khi đọc sách, mong rằng các bạn ngày càng làm chủ được những tri thức mới bổ ích trong kho tàng không giới hạn mà sách đã mang lại cho chúng ta. Chúc các bạn thành công.